انواع مهریه در عقد موقت
عقد موقت علیرغم اینکه در نظر برخی مذموم شناخته می شود، به موجب شرع و قوانین جاری کشور امری پذیرفته شده است. به همین دلیل قواعد مربوط به آن هم در متون دینی و هم در متون قانونی پیش بینی شده است. یکی از این قواعد در خصوص مهریه و تعیین میزان آن در عقد موقت است. موقت بودن عقد و یا کم بودن میزان مهریه در عقد نیز نباید سبب ایجاد این تصور شود که نمی توان مهریه را مطالبه نمود، بلکه مطالبه مهریه عقد موقت نیز با شرایطی امکانپذیر است. بنابراین، در این مقاله مهریه عقد موقت و احکام مربوط به مهریه در عقد موقت را مورد بررسی قرار می دهیم.
مهریه عقد موقت چگونه است؟
خیلی از مردم تصور می‌کنند که در عقد موقت به این دلیل که مدت زمان مشخصی برای اتمام آن تعیین می‌شود و در مقایسه با عقد دائم ارج و قرب آنچنانی ندارد، خبری از تعیین مهریه نیست یا اینکه در عقد موقت هیچ مهریه‌ای به زن تعلق نمی‌گیرد؛ درصورتی که تمامی این تصورات اشتباه است.
جالب است بدانید که تعیین مهریه عقد موقت و میزان آن یکی از ارکان اصلی عقد موقت می‌باشد. براساس ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی، یکی از شروطی که موجب صحت ازدواج موقت می‌شود، تعیین مهریه است. از این‌رو اگر مهریه در ازدواج موقت ذکر نشود، آن ازدواج باطل خواهد بود؛ درصورتی که در ازدواج دائم، تعیین مهریه ضروری نیست، به گونه‌ای که زن و مرد می‌توانند حتی بعد از عقد هم نسبت به تعیین مهریه با یکدیگر به توافق برسند. اگر هم در عقد دائم مهریه‌ای تعیین نشود، زن می‌تواند از مهرالمثل و مهرالمتعه استفاده کند.
انواع مهریه
مهریه عند المطالبه: در این نوع مهریه بعد از وقوع عقد نکاح زوجه می تواند حتی در صورت عدم تمکین، تمام مهر را از شوهر مطالبه کند و فقط اگر کار به طلاق برسد و زوجه باکره باشد زوجه مستحق نصف مهر خواهد بود. بعد از مطالبه مهریه توسط زن، شوهر اگر مدعی اعسار از پرداخت مهریه است، می بایستی دادخواست مربوطه را تقدیم دادگاه کند.
مهریه عند الاستطاعه: درج لغت عند الاستطاعه خلاصه کلام به نفع زوج و به ضرر زوجه است، زیرا اولا چه مطالبه مهریه از طریق دادگاه باشد، چه مطالبه مهریه از طریق اداره اجرای ثبت، امکان ممنوع الخروج کردن زوج وجود ندارد.
شرایط مهریه در صیغه موقت
ویژگی خاصی که مهریه در نکاح و صیغه موقت نسبت به دائم دارد این می باشد که بر خلاف نکاح دائم در صیغه موقت مهریه حتما باید در زمان عقد تعیین شود و در غیر این صورت عقد باطل خواهد بود.
به عبارتی دیگر در صیغه موقت تعیین مهریه و تعیین مدت شرط صحت است، در غیر این صورت این عقد، صحیح تشکیل نشده است.
زمان پرداخت مهریه در صیغه موقت
زمان پرداخت مهریه چه در نکاح دائم یا موقت، زمان پرداخت مهریه یا زمان تادیه آن می تواند به چند حالت تعیین شود. یا اینکه زمان تادیه، حال باشد. به این صورت که به محض انعقاد عقد، زن، مالک مهریه می شود و فورا باید تادیه شود به زن. مورد بعد اینکه می تواند موجل باشد، یعنی مدت و اجلی تعیین شود. به این صورت که شرط می شود میزان ۱۰۰ سکه مهریه است و برای یک سال بعد از ازدواج پرداخت می شود.
حالت سومی که قابل تعیین خواهد بود این است که عندالمطالبه باشد، یعنی به اختیار زن باشد که هر موقع می خواهد مطالبه کند. در مهریه عندالمطالبه حالت چهارمی هم وجود دارد که عندالاستطاعه نامیده می شود، به این صورت که زمانی مهریه قابل مطالبه و قابل پرداخت است که مرد توانایی و استطاعت داشته باشد و در صورتی که مرد توانایی پرداخت نداشته باشد قابل مطالبه نخواهد بود.
نکته ی قابل ذکر این است که زن در مهریه عند الاستطاعه حق حبس ندارد و برای مطالبه مهریه نمی توان شوهر را زندانی یا جلب کرد.
مطالبه مهریه از طریق دادگاه
به تعبیر مردم به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه به هر میزان که مهر باشد چه درعقد دائم و چه در نکاح موقت امکان پذیر است. و حتی قبل از تقدیم دادخواست اصلی می توان از دادگاه در قالب دادخواست قرار تامین خواسته تقاضا شود که اموال شوهر بدون اطلاع او توقیف شود.
به این نکات خوب دقت کنید:
- هزینه دادرسی قرار تامین خواسته معادل دعاوی غیرمالی است که با هزینه دفتر خدمات الکترونیک قضایی حدود ۱۶۰ هزار تومان می باشد.
- هزینه دادرسی مطالبه مهریه در دادگاه معادل ۵/۳ درصد قیمت روز سکه است.
- لزومی ندارد که همه مهریه را درخواست و مطالبه کنید، لذا اگر شوهر مالی ندارد یا اموال او اندک است، می توانید قسمتی از مهر را در دادخواست مطالبه کنید. حق اجرا گذاشتن مهریه باقیمانده برای زوجه محفوظ است.
- اگر زنی که دادخواست مهریه داده توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد بایستی تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را استناد شهادت شهود تقاضا کند. دادگاه خانواده در بدو امر به موضوع اعسار زوجه از پرداخت هزینه دادرسی رسیدگی می کند.
- زوجه می تواند مطالبه مهریه را در محل اقامت خود یا محل اقامت شوهر از دادگاه خانواده تقاضا کند. ولی اگر مهریه مال غیر منقول باشد، بر طبق ماده ۱۲ قانون حمایت خانواده و ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی می بایستی در دادگاه محلی که ملک واقع شده دادخواست مطالبه مهریه داده شود.
نتیجه گیری
هر مالی که ارزش اقتصادی داشته باشد می تواند به عنوان مهریه تعیین گردد، به شرطی که مال مورد نظر متعلق به خود زوج و مرد باشد و اگر مال کسی دیگر باشد منوط به اجازه مالک است. در بالا احکام مهریه را تعریف و بیان کردیم.
مهریه در ازدواج موقت بر خلاف ازدواج دائم شرط است که فرد در زمان عقد مهریه را تعیین کند در غیر این صورت طبق قانون عقد باطل است، اما در دائم می توان ضمن نکاح تعیین مهریه نکرد و آن را واگذار کرد به بعد از نکاح در این صورت عقد صحیح خواهد بود.
نظری ثبت نشده است.
پاسخ خود را بگذارید