همانطور که میدانید، متاسفانه امروزه دعاوی بسیار زیادی در دادگاهها در حال رسیدگی است و با توجه به نظر قاضی، حکمی برای هر پرونده صادر میشود. در این بین یکی از حکمهایی که ممکن است صادر شود، حکم غیابی میباشد. برای صادر شدن حکم در دادگاه نیاز است که طرفین در دادگاه حضور داشته باشند. اما گاهی اوقات است ممکن است به هر دلیلی یکی از طرفین در دادگاه حضور نداشته باشد. در چنین شرایطی است قاضی میتواند حکم را صادر کند. افراد برای اینکه بتوانند به حکم صادر شده اعتراض کنند، باید درخواست واخواهی داشته باشند.
راه و روشهای زیادی برای اعتراض به رای دادگاه وجود دارد. اما یکی از مهمترین روشهای آن واخواهی از حکم غیابی میباشد. از نظر لغوی، کلمه واخواهی به معنای اعتراض است. بر همین اساس، در آیین دادرسی مدنی، زمانی که صحبت از واخواهی به میان میآید، منظور اعتراض به حکم غیابی میباشد. با توجه به پیچیدگیهای موجود در دادگاهها و روند رسیدگی به پروندهها، بهترین کار این است که از یک وکیل واخواهی در مشهد یا شهرهای دیگر کمک بگیرید. این کار باعث میشود پروسه رسیدگی به پرونده شما، سریعتر از قبل از انجام شود.
در قانون 303 آیین دادرسی مدنی، حکم غیابی بدین شکل بیان شده است:
دادگاه به صورت حضوری حکم میدهد، مگر در شرایطی که خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی او، در هیچکدام از جلسات دادگاه شرکت نکرده باشد. همچنین افراد نامبرده شده، به صورت کتبی دفاعیهای به دادگاه ارائه نداده باشند، یا اینکه اخطاریه دادگاه، ابلاغ واقعی نشده باشد، دادگاه میتواند حکم غیابی صادر کند. بنابراین، ملاک دادگاه برای صدور حکم غیابی، شرایط زیر است:
لازم به ذکر است که موارد ذکر شده برای تمامی جرایم صدق میکند، بجز جرایمی که جنبه حق اللهی دارند.
نکته: چنانچه رای دادگاه، در راستای محکومیت متهم باشد و در شرایطی که در بالا توضیح داده شد، رای غیابی صادر شود، متهم به مدت 20 روز فرصت دارد تقاضای واخواهی داشته باشد. همچنین دقت داشته باشید که این مدت برای افرادی که مقیم خارج از کشور هستند، دو ماه است.
اگر تحت هر شرایطی مدت زمان واخواهی بگذرد و متهم تقاضای واخواهی نداشته باشد، رای صادر شده، اجرا میشود. اما اگر ثابت شود رای صادره، ابلاغ واقعی نشده باشد، متهم میتواند ظرف 20 روز از تاریخ مطلع شدن، تقاضای واخواهی داشته باشد و حکم صادر شده، متوقف میشود. سپس متهم به صورت تحت الحفظ (به همراه یک مامور) و به همراه پرونده، به همان دادگاه مراجعه کند و دادگاه، مجددا در خصوص تجدیدنظر اقدام میکند.
اگر خوانده یا همان متهم در دادگاه محکوم شود و در شرایطی مانند ورشکستگی، حجر و سایر مواردی از این قبیل باشد، مهلت واخواهی دقیقا از زمانی محاسبه میشود که حکم به نماینده، وکیل یا قائم مقام او ابلاغ شده باشد.
به طور کلی رای صادره توسط دادگاه که بعد بررسی و رسیدگی واخواهی صادر میشود، صرفا برای واخواه و واخوانده موثر است. بنابراین؛ این حکم افرادی را که واخواهی نکردهاند را شامل نمیشود. اما در صورتی که رای دادگاه قابلیت تجزیه و تفکیک نداشته باشد، افرادی که مشمول حکم غیابی بودهاند و واخواهی انجام ندادهاند، را هم شامل میشود و بر روی آنها تاثیر گذار است.
واخواهی نیز آثاری دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
واخواهی نیز مانند درخواست تجدید نظر، اثر تعلیقی بر پرونده دارد. یعنی تا زمانی که متهم فرصت دارد درخواست واخواهی داشته باشد (به مدت 20 روز)، اجرای حکم ممنوع میباشد. همچنین در صورتی که حکم به درستی ابلاغ نشده باشد و متهم پس از بیست روز فرصت خود؛ تقاضای واخواهی داشته باشد، باز هم اجرای حکم متوقف خواهد شد، تا زمانی که نتیجه پرونده مشخص شود.
همانطور که گفته شد، اگر محاکمه به صورت غیابی انجام شود و این دادگاه به محکومیت متهم رای بدهد، محکومعلیه غایب، این حق را دارد تا تقاضای واخواهی داشته باشد. دقت داشته باشید که دادگاهی که حکم را صادر میکند، باید به غیابی بودن رای اشاره داشته باشد. اما اگر به هر دلیلی اینکار انجام نشود و در حکم صادر شده، در مورد غیبت متهم، نکتهای ذکر نشده باشد، بازهم متهم حق واخواهی دارد. این موضوع بدین معناست که اشتباه دادگاه، تاثیری بر غیابی بودن رای نخواهد داشت.
محکمههای کیفری این اجازه را دارند که برای پروندهها و جرایم حق اللهی، به صورت غیابی حکم برائت متهم را صادر کنند، اما هیچ دادگاهی نمیتواند به صورت غیابی در مورد این جرایم حکم به محکومیت دهد. بنابراین در چنین مواردی، حق واخواهی از حکم صادر شده هم منتفی است. بر همین اساس کمک گرفتن از یک وکیل واخواهی کیفری در مشهد یا شهرهای دیگر، میتواند کمک زیادی به شما بکند.
یکی دیگر از نکاتی که باید به توجه داشته باشید این است که حضور یا عدم حضور وکیل متهم یا خود متهم در مراحل مقدماتی و تحقیقات اولیه در دادسرا، دلیل بر حضوری یا غیابی بودن حکم صادر شده نیست. بنابراین تنها ملاک حضوری بودن یا نبودن حکم، دقیقا حضور یا عدم حضور وکیل متهم یا خود متهم در دادگاه است. بنابراین دادگاه و دادسرا با یکدیگر متفاوند.
همانطور که گفته شد، در مورد هیچکدام از جرایم حقوق الله، این امکان وجود ندارد که دادگاه به صورت غیابی، حکم به محکومیت متهم بدهد. برای مثال جرایم حدود الهی در این دسته قرار میگیرند و امکان صدور حکم محکومیت به صورت غیابی وجود ندارد. برای مثال 9 جرم حدی در قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد که عبارتند از: لواط، زنا، مساحقه، قوادی، تفخیذ، قذف، شرب خمر، افساد فی الارض و محاربه.
در طول مطلب چندین دفعه ذکر شده است، اما به دلیل اهمیت بالای این موضوع، مجددا بیان میکنیم. واخواهی یک پرونده مشروط به این است که متهم یک دادخواست تنظیم کند، هزینه دادرسی مجدد را پرداخت کند و دادخواست خود را به دادگاه صادر کننده حکم ارائه دهد. بنابراین مرجع رسیدگی به حکم غیابی برای هر پرونده، همان دادگاه صادر کننده حکم خواهد بود.
کمک گرفتن از یک وکیل واخواهی حقوقی در مشهد یا سایر شهرها، میتواند موجب تسریع روند رسیدگی به پرونده حقوقی شود. مسلما در مورد مسائل حقوقی هم امکان واخواهی نیز وجود دارد و تنها تفاوت آن با واخواهی کیفری در این است که برای امور حقوقی، در تمامی دعاوی امکان واخواهی برای متهمی که غایب بوده است، وجود دارد.
لازم به ذکر است که واخواهی حقوقی در برخی مواقع باعث میشود حکم صادر شده کاملا تغییر کند، که این موضوع به اجرای بهتر عدالت کمک زیادی میکند. همچنین گفتنی است، چنانچه بعد از اجرا شدن حکم، درخواست واخواهی از سمت خوانده مطرح شود و تحت هر شرایطی حکم دادگاه به نفع او تغییر کند، خواهان موظف است تمامی خسارتی که در اثر اجرای آن حکم، به خوانده وارد شده است را جبران کند.
مسلما رد واخواهی توسط دادگاه انجام خواهد شد، که این موضوع دلایل مختلفی میتواند داشته باشد، دلایلی مانند:
کمک گرفتن از یک وکیل واخواهی در مشهد یا شهرهای دیگر، که تجربه زیادی دارد میتواند به روند رسیدگی به پرونده شما را سرعت ببخشد. بنابراین در صورتی که پرونده شما در دادگاههای کیفری در جریان است، حتما از یک وکیل واخواهی کیفری در مشهد یا شهر خودتان کمک بگیرید. همچنین در صورتی که پرونده شما در دادگاه حقوقی در جریان است، وکیل واخواهی حقوقی در مشهد یا محل زندگی خودتان، میتواند قوت قلب و کمک بزرگی برای شما باشد. وکیل علی ابراهیمی مهر به همراه تیم خود و با کوله باری از تجربه در زمینه واخواهی در پروندههای کیفری و حقوقی، همواره آماده یاری رسانی به شما همشهریان و هموطنان عزیز میباشند.